Với hoa đẹp, mùi hương dịu dàng, trà hoa vàng đang được sử dụng ở nhiều nơi trên cả nước để làm cây cảnh. Hoa của cây trà hoa vàng cũng được phơi, sao khô làm trà uống. Hơn nữa, loại trà này có rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe….
Trà hoa vàng là gì?
Trà hoa vàng là hoa hoặc lá của cây trà hoa vàng phơi/ sao/ sấy khô. Cây còn được gọi là chè hoa vàng, kim hoa trà. Có tên khoa học là Camellia chrysantha, là một loại thực vật có hạt kín nằm trong chi Camellia (chi chè), thuộc họ Theaceae.
Trên thế giới, cây chè hoa vàng được tìm thấy ở nhiều nơi. Đặc biệt là ở khu vực Tây Nam của tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc và một số tỉnh của Việt Nam như: Quảng Ninh, Nghệ An, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Đà Lạt, Tuyên Quang, Ninh Bình, Đồng Nai, Ba Vì (Hà Nội).
Trà không chỉ có nhiều công dụng cho sức khỏe, cuộc sống mà còn có tác động tích cực đến môi trường và hệ sinh thái rừng.
Đặc điểm cây trà hoa vàng
Trà hoa vàng là loại cây thân gỗ nhỏ màu xanh. Cây thường cao từ 2 - 5m tùy vào độ tuổi. Cành cây thưa với vỏ bên ngoài có màu vàng xám nhạt. Lá của cây là dạng lá đơn, mọc cách. Các phiến lá thường dài và hẹp, hơi có hình tròn. Độ dài phiến lá là từ 11 - 14cm, độ rộng là từ 4 - 5cm. Trên bề mặt lá không lông, ở mép lá có một lớp răng cưa nhỏ.
Hoa của cây trà hoa vàng mọc đơn độc trên nách lá. Bông hoa to (đường kính khoảng 5 - 6cm) với màu vàng nổi bật. Mỗi bông có khoảng 8 - 10 cánh hoa, 3 đến 4 vòi nhụy. Các vòi nhụy chỉ dính nhau một phần…. Về thời điểm ra hoa, cây chè hoa vàng ra hoa từ tháng 11 đến tận tháng 3 năm sau mới tàn. Trong khoảng từ tháng 1 đến tháng 3 đầu năm, cây vừa có hoa vừa ra nhiều lá non đẹp mắt.
Vì vậy, cây trà hoa vàng không chỉ được trồng để thu hoa làm trà mà còn được dùng để làm thuốc, làm cây cảnh… Các cây trà mọc trong tự nhiên đang được tích cực bảo tồn, nhân giống. Nhiều vườn dược liệu cũng ươm và bán cây giống chè hoa vàng….
Các giống trà hoa vàng
Như đã chia sẻ ở trên, trà hoa vàng đang phân bố tự nhiên ở nhiều tỉnh của Việt Nam. Đây là loại cây khá đặc biệt. Chúng chỉ thích nghi với những khu vực đồi núi và không ưa ánh sáng chiếu trực tiếp (hiểu đơn giản là khi mọc trong rừng, cây thường mọc dưới tán của những cây rừng lớn khác).
Trước đây, công dụng của trà hoa vàng chưa được biết đến rộng rãi. Cây thường bị chặt phá làm rẫy. Nhưng trong một số năm trở lại đây, nhiều công dụng của trà hoa vàng đã được chia sẻ rộng. Tùy vào các khu vực phân bố chính mà có thể chia trà hoa vàng Việt Nam thành các loại chủ yếu như:
- Cây chè hoa vàng Đà Lạt
- Cây chè hoa vàng Quế Phong (chè hoa vàng Nghệ An)
- Cây chè hoa vàng Vĩnh Phúc
- Cây chè hoa vàng Ba Chẽ - Quảng Ninh.
Trong đó, cây trà hoa vàng Ba Chẽ - Quảng Ninh là loại nổi tiếng nhất. Trà khô làm từ hoa của chè hoa vàng Ba Chẽ được ưa chuộng hơn cả vì hương vị thơm ngon và lượng hoạt chất lớn. Thậm chí, Quảng Ninh đã có các phương án rõ ràng trong việc phát triển vùng trồng trà hoa vàng dược liệu. Tỉnh này còn tổ chức hội Trà hoa vàng để tạo điều kiện cho du khách từ khắp nơi trên cả nước đến thưởng hoa, thưởng trà và mua sắm các sản phẩm chất lượng cao từ cây chè hoa vàng.
Cách trồng cây trà hoa vàng
Dù trồng trong chậu hay trong vườn nhà, nếu chăm sóc tốt thì một cây trà hoa vàng có thể cho từ 20 - 30 bông hoa. Cá biệt có những cây cho đến 30 - 50 bông hoa lớn. Hoa của cây chè hoa vàng không chỉ đẹp mà còn còn là nguyên liệu chính để làm loại trà hoa thơm ngon, tốt cho sức khỏe.
Vì vậy, bạn hoàn toàn có thể trồng loại hoa giàu công dụng này ngay tại nhà. Cách trồng trà hoa vàng tương đối đơn giản. Chỉ cần chọn chậu cảnh hoặc khu đất thích hợp để trồng cây. Mua cây giống về hoặc chủ động nhân giống từ những cây chè hoa vàng đã có sẵn. Trồng cây vào vùng đất đã chuẩn bị.
Trong mùa hè, bạn nên tưới nước thường xuyên, khoảng 1 lần trên ngày. Còn các mùa còn lại thì chỉ cần tưới vài ngày một lần, tưới khi thấy đất quanh gốc có dấu hiệu khô. Chỉ cần đảm bảo không để cây bị khô quá 10 ngày là được. Người tưới cũng nên tránh việc tưới cây vào ban đêm để hạn chế sâu bệnh. Đồng thời, tiến hành trừ sâu bệnh, bón phân định kỳ để cây phát triển tốt.
Trà hoa vàng có tác dụng gì?
Trà hoa vàng là loại cây có nhiều ưu điểm đặc biệt, có giá trị kinh tế và tính thẩm mỹ cực cao. Loại trà này có cả công dụng cho hệ sinh thái rừng lẫn các công dụng cho cuộc sống hàng ngày và sức khỏe con người. Dưới đây là những công dụng chính của cây chè hoa vàng mà bạn nên biết.
Trồng làm rừng bảo hộ
Công dụng đầu tiên và cũng là công dụng nguyên thủy nhất của cây chè hoa vàng là dùng để trồng làm rừng phòng hộ (dùng làm cây trồng tầng dưới ở các đai rừng phòng hộ). Vì dù chỉ là cây gỗ nhỏ nhưng cây trà hoa vàng vẫn đóng góp rất lớn vào việc ngăn cản lũ ống, lũ quét ở vùng đồi núi. Cây cũng góp phần vào hệ sinh thái rừng để tạo nên không khí trong lành, môi trường sống mát mẻ cho cả khu vực. Thậm chí, một số nơi còn trồng cây trà hoa vàng để lấy gỗ.
Dùng làm cây cảnh
Công dụng thứ hai của cây chè hoa vàng là dùng làm cây cảnh. Vì như đã chia sẻ ở trên, chè hoa vàng có lá xanh mướt. Trên mỗi phiến lá đều có gân lá khỏe khoắn, tràn đầy sức sống. Hoa của chè lại có màu vàng óng, nổi bật. Do đó, việc đặt một chậu chè hoa vàng trong nhà sẽ tạo nên nét sang trọng, quý phái cho không gian sống.
Hơn nữa, hoa của cây chè hoa vàng thường nở vào dịp đầu xuân nên càng được nhiều gia đình yêu thích. Trong phong thủy, chè hoa vàng được xem là loại cây mang đến may mắn, tài lộc cho chủ sở hữu. Nó rất thích hợp để trưng bày trong phòng khách, trong các không gian có phần linh thiêng như: nhà thờ, đền, chùa… Tại một số nơi của Trung Quốc, cây trà hoa vàng còn được trồng chủ yếu trong các khu sinh thái, khu du lịch nghỉ dưỡng, nơi thu hút những khách hàng sang trọng và đẳng cấp.
Đặc biệt, cây chè hoa vàng không quá lớn. Cây lại dễ trồng, dễ chăm sóc, thích hợp để trồng trong chậu nên càng được dân chơi cây cảnh săn lùng.
Dùng làm trà uống
Công dụng thứ ba của trà hoa vàng là dùng làm trà uống. Những bông chè hoa vàng lớn, thơm ngào ngạt sẽ giúp bạn có thức trà thơm ngon, hấp dẫn. Để làm trà hoa vàng, bạn cần theo sát từ khi cây trà bắt đầu ra hoa. Cần tiến hành tính toán và hái hoa đúng vào thời điểm hoa của cây trà nở rộ. Đây là thời điểm mà hoa cho nhiều dưỡng chất quý giá nhất, tốt cho sức khỏe nhất. Nếu để lâu thì ong sẽ đến hút mật, làm hỏng phần nhụy hoa bên trong. Hoặc khi gặp mưa xuống, chất lượng của trà hoa vàng sẽ suy giảm.
Cách làm trà hoa vàng
Thông thường, phải hái 7kg hoa tươi mới sao được 1kg hoa khô. Do đó, trà hoa vàng luôn nằm trong nhóm các loại trà thảo dược tự nhiên quý giá nhất.
Để hái hoa của cây chè hoa vàng làm trà, người hái cần giữ nguyên cả cánh hoa và đài hoa. Tốt nhất nên thu hái nhẹ nhàng để bảo vệ hoa một cách tối đa, tránh việc cánh hoa bị gãy dập. Hoa khi hái về sẽ được phơi khô hoặc sao trong chảo với lửa nhỏ. Nếu sao thì khi sao cần đảo đều và dùng tay vò nhẹ để trà khô quăn và dậy mùi hương.
Nếu không sao trà ngay thì cần để trong nhà hoặc nơi râm mát, thoáng gió. Tốt nhất nên rải hoa thành lớp mỏng khoảng 20 - 30cm, cách 2 - 3 giờ lại đảo một lần. Việc này sẽ giúp đảm bảo tối đa công dụng và các dưỡng chất bên trong của bông trà hoa vàng.
Cách làm trà từ lá và búp chè hoa vàng
Lá và búp non của cây chè hoa vàng cũng được thu hái làm trà. Tuy nhiên, dù hai lá hay búp thì người hái cũng cần cần tính toán kỹ lưỡng. Chỉ hái một phần để đảm bảo cây có thể tiếp tục sinh trưởng. Tương tự như hoa, lá và búp non của trè hoa vàng cũng được phơi, sao hoặc sấy khô để tiện cho việc bảo quản, sử dụng.
Dùng để chăm sóc sức khỏe
Công dụng tiếp theo của cây trà hoa vàng là dùng để chăm sóc sức khỏe. Bởi cả y học cổ truyền và y học hiện đại đều đã chứng minh trà hoa vàng có rất nhiều công dụng với sức khỏe của người dùng. Nó có thể giúp bạn nâng cao sức đề kháng, cải thiện sức khỏe của cơ thể, hỗ trợ phòng và điều trị nhiều chứng bệnh. Dưới đây là các công dụng chính của chè hoa vàng.
Công dụng theo y học hiện đại
Chè hoa vàng có chứa hơn 400 thành phần hữu ích với sức khỏe như: Saponin, Tea polyphenon, Molypden, Germannium, Selenium, Vanadium, Kẽm, Mangan, Kalium và các vitamin B1, vitamin B2, vitamin C…
Nghiên cứu được công bố trên Camellia International Journaln - tạp chí chuyên nghiên cứu về chè hoa vàng của thế giới lại chỉ ra rằng, những hợp chất trong trà có khả năng kiềm chế sự phát triển của các khối u. Khả năng kiềm chế này lên đến 33,8% so với những người không sử dụng. Nó cũng hỗ trợ giảm đến 35% hàm lượng cholesterol trong máu để giúp bạn có trái tim khỏe mạnh, chống nguy cơ đau tim, đột quỵ. Ngoài ra, lá hái từ cây chè hoa vàng có khả năng chống viêm, chống dị ứng, duy trì trạng thái bình thường của tuyến giáp.
Tuyên bố của tiến sĩ John Welsburger - thành viên cao cấp của tổ chức sức khỏe uy tín tại Hoa Kỳ tiếp tục khẳng định các công dụng này. Ông từng phát biểu: “Dường như các thành phần trong trà (được thu hái từ các loại cây trong chi Camellia) có khả năng giảm nguy cơ gây ra các chứng bệnh mãn tính nguy hiểm như: đột quỵ, suy tim và ung thư”.
Nhiều nghiên cứu khác được thực hiện bởi các nhà khoa học uy tín cũng đã chứng minh các công dụng tương tự. Điều này đã biến trà hoa vàng trở thành một sản phẩm dưỡng sinh được nhiều người ưa chuộng. Biến nó thành giải pháp chăm sóc sức khỏe của nhiều người, nhiều gia đình.
Công dụng theo y học cổ truyền
Trà hoa vàng có vị ngọt, mùi thơm, tính bình; đi vào 3 kinh tâm, can, thận. Không chỉ được dùng rộng rãi ở Việt Nam, chè hoa vàng còn rất phổ biến ở Trung Quốc - nơi cây hoa này được gọi là kim hoa trà. Người Trung Quốc đã ghi nhận rất nhiều công dụng của kim hoa trà trong các y thư cổ. Có thể tổng kết thành 9 công dụng chính là:
- Giảm tổng hàm lượng lipit trong huyết thanh máu. Tăng cholesterol tốt, giảm cholesterol xấu để bảo vệ trái tim khỏe mạnh.
- Có tác dụng hạ huyết áp rõ ràng. Tác dụng này có thể được duy trì trong thời gian dài.
- Ức chế sự tụ tập của tiểu cầu, ngăn ngừa hình thành huyết khối để phòng chống tắc nghẽn mạch máu, giảm nguy cơ đột quỵ.
- Tạo cảm giác tỉnh táo, hưng phấn thần kinh.
- Khả năng lợi tiểu mạnh, có thể đào thải độc tố, thanh lọc cơ thể thông qua đường tiểu.
- Chống oxy hóa, giúp người dùng duy trì cơ thể khỏe mạnh, tươi trẻ.
- Ức chế và tiêu diệt vi khuẩn
- Phòng chống ung thư
- Các tác dụng khác như chống viêm, chống dị ứng…
Tuy nhiên, để phát huy các công dụng này thì bạn cần uống kim hoa trà điều độ, trong thời gian dài. Tốt nhất bạn nên trao đổi với bác sĩ để biết cách dùng trà phù hợp nhất với tình trạng cơ thể. Trường hợp dùng với liều lượng ít, dùng như nước uống thì nước chè hoa vàng giúp chống mệt mỏi, nâng cao tinh thần, thúc đẩy hệ thống tiêu hóa, lợi tiểu để thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố.
Hướng dẫn dùng trà hoa vàng
Trà hoa vàng là một loại dược liệu quý với nhiều công dụng cho sức khỏe. Trà cũng có mùi hương đậm và hương vị độc đáo, hấp dẫn. Vì vậy, đây là loại trà thường xuyên xuất hiện trong ngăn tủ của những người yêu trà, những người thích thưởng thức các sản phẩm thuần thiên nhiên, mang đậm hơi thở của núi rừng.
Về cách sử dụng, bạn có thể hãm trà hoa vàng với nước sôi để uống như trà xanh thông thường. Cách này giúp bông hoa giữ lại được tất cả các dưỡng chất quý báu và hương vị thơm ngon, thanh khiết. Hơn nữa, khi hãm với nước sôi, các bông trà hoa vàng khô sẽ dần giãn ra và nở rộ trong nước. Tạo ra một bình trà đẹp mắt, thích hợp để chiêu đãi bạn bè, người thân, những người quan trọng với bạn.
Cách pha trà hoa vàng
Theo chia sẻ của những người thường xuyên uống chè hoa vàng thì loại nước tốt nhất để pha trà là nước giếng. Bởi trong nước giếng có hàm lượng khoáng chất cao, rất hợp với trà hoa vàng khô. Tuy nhiên, hiện không có nhiều nơi sử dụng nước giếng. Vì vậy, khi pha trà hoa vàng, bạn có thể dùng nước đóng chai, nước máy hay hứng nước mưa. Sau đó:
- Chuẩn bị 1 ấm thủy tinh (ấm thủy tinh sẽ giúp bạn khoe hết vẻ đẹp của bình trà hoa vàng); 5 - 10 bông hoa khô và 250ml nước sôi.
- Cho hoa vào ấm trà, rót một chút nước sôi vào tráng hoa. Đổ nước đầy ấm, ngâm trong 5 - 7 phút là có thể bắt đầu sử dụng.
Nếu muốn cánh hoa đẹp mắt thì có thể thêm vài hạt muối. Nếu dùng chè hoa vàng để chăm sóc sức khỏe thì bạn có thể thêm lan kim tuyến. Vì hai loại dược liệu này có nhiều công dụng tương đồng. Có thể bổ sung cho nhau để nâng cao công dụng tổng thể của bình trà.
Lưu ý: Chỉ nên hứng nước mưa để pha trà nếu khu vực bạn đang sinh sống có không khí trong lành. Với những bạn sống trong lòng thành phố, nơi tình trạng ô nhiễm không khí diễn ra nghiêm trọng thì không nên hứng nước mưa pha trà
Thời điểm uống trà hoa vàng
Chè hoa vàng sau khi pha thường có nước màu vàng đẹp mắt. Nước trà trong hòa với mùi thơm dịu nhẹ, thanh mát của chè hoa vàng. Khi uống, bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt đặc trưng và mùi hương vương vấn trong khoang miệng. Hơn nữa, vì là loại trà lành tính nên bạn có thể uống chè hoa vàng ở mọi thời điểm trong ngày. Nhưng thời điểm lý tưởng nhất là buổi sáng. Sau khi dùng bữa sáng khoảng 30 phút.
Bạn cũng có thể dùng trà hoa vàng vào buổi chiều hoặc sau các bữa nhậu. Trà sẽ giúp người dùng nâng cao tinh thần, tạo cảm giác thoải mái, hưng phấn. Nó cũng thúc đẩy hệ thống tiêu hóa để đào thải độc tố do việc sử dụng bia rượu gây ra.
Lưu ý khi uống trà hoa vàng
Chè hoa vàng đang đem đến nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Nó cũng kích thích vị giác, tạo trải nghiệm khó quên cho người dùng trà. Tuy nhiên, để chè hoa vàng an toàn và phát huy tối đa công dụng thì bạn không nên lạm dụng dùng hàng ngày. Thay vào đó, bạn nên sử dụng một lượng trà nhỏ, cách vài ngày lại uống trà một lần. Đồng thời, ghi nhớ một số lưu ý sau:
- Khi pha chè hoa vàng, bạn có thể thêm lan kim tuyến để tăng cường công dụng cho sức khỏe. Lan kim tuyến cũng bổ sụng, giúp trà có hương vị thơm ngon, hấp dẫn hơn.
- Về thời điểm uống, bạn có thể uống trà hoa vàng ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Tuy nhiên, tương tự như trà xanh, bạn không nên dùng chè hoa vàng khi bụng đói để tránh Tốt nhất nên uống trà sau bữa ăn khoảng 30 phút - 1 tiếng hoặc uống sau khi đã dùng bữa ăn nhẹ.
- Nếu đang dùng thuốc tây để điều trị các chứng bệnh mãn tính thì cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng trà. Vì chè hoa vàng có thể ảnh hưởng đến công dụng của thuốc. Làm thuốc mất đi tác dụng vốn có hoặc ra tăng công dụng. Ví dụ như với người đang dùng thuốc hạ huyết áp thì việc dùng song song cả thuốc cả chè hoa vàng có thể khiến huyết áp hạ quá mức.
Trà hoa vàng giá bao nhiêu?
Trà hoa vàng là một trong những loại trà đắt đỏ nhất Việt Nam. Theo thông tin trên báo Thanh Niên, hoa tươi của cây chè hoa vàng từng được bán với giá 1,5 - 1,6 triệu VNĐ/ kg. Khách mua chủ yếu là giới nhà giàu đến từ các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Phòng, TP HCM.
Với chè khô, báo Quảng Ninh - tỉnh đang cung cấp lượng lớn chè hoa vàng chất lượng cao cho cả nước chia sẻ, trà khô có giá từ 15 - 17 triệu VNĐ/ kg. Lá trà khô cũng được bán với giá khoảng 400.000 VNĐ/ kg (áp dụng với giống trà hoa vàng Ba Chẽ loại tốt, có thể truy xuất nguồn gốc).
Một vài năm gần đây, vì nhận thấy các công dụng nổi bật của trà hoa vàng với sức khỏe nên loại trà này đã được nhân giống và trồng rộng rãi ở nhiều tỉnh thành trên cả nước. Thậm chí, nhiều gia đình cũng trồng cây chè hoa vàng tại nhà để thu hoa, lấy lá làm đồ uống. Vì vậy, giá chè hoa vàng có phần rẻ hơn. Tùy vào vùng trồng mà chè có giá bán khác nhau….
Để nhận báo giá chè hoa vàng trong thời điểm hiện tại, bạn có thể liên hệ với Trà Biếu - địa chỉ bán trà uy tín. Trà Biếu luôn cam kết cung cấp cho bạn những loại chè chất lượng cao với mức giá hợp lý nhất.
Giờ bạn đã biết trà hoa vàng có tốt không, trà hoa vàng giá bao nhiêu chưa? Hy vọng những thông tin Trà Biếu cung cấp trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về chè hoa vàng!
