Khoảng thời gian rụng trứng chính là lúc dễ thụ thai thành công nhất trong một chu kỳ kinh nguyệt, do đó rất nhiều chị em mong muốn canh thời điểm rụng trứng chính xác. Cùng tìm hiểu về dấu hiệu rụng trứng qua bài viết này nhé!
1Rụng trứng là gì?
Rụng trứng là quá trình trứng trưởng thành được phóng ra khỏi buồng trứng vào khoảng ngày thứ 14 của một chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày. Trứng sau khi rụng sẽ di chuyển vào ống dẫn trứng để chờ được thụ tinh.
Nếu trứng được kết hợp với tinh trùng trong quá trình thụ tinh sẽ tạo thành hợp tử và di chuyển vào buồng tử cung để phát triển và người phụ nữ bắt đầu một thai kỳ. Ngược lại, nếu trứng không được thụ tinh sẽ thoái hóa và chuẩn bị bắt đầu chu kỳ mới.
Chu kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày đầu tiên ra kinh của chu kỳ này đến ngày đầu tiên ra kinh ở chu kỳ kế tiếp. Thông thường, một chu kỳ kinh nguyệt kéo dài từ 25 - 35 ngày, trung bình là 28 ngày.
Tuy nhiên, trên thực tế chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người diễn ra rất khác nhau, và không phải ai cũng có chu kỳ kinh nguyệt đều 28 ngày trong tất cả các tháng, do đó việc xác định được chính xác thời điểm rụng trứng khá khó khăn.
Rụng trứng là quá trình trứng trưởng thành được phóng ra khỏi buồng trứng
2Thời điểm rụng trứng
Thời điểm rụng trứng có liên quan chặt chẽ đến mức độ trưởng thành của nang noãn và sự thay đổi của các hormon hướng dục FSH và LH từ tuyến yên cũng như estrogen của buồng trứng. Khi nồng độ LH và estrogen đạt cực đại sẽ gây ra hiện tượng rụng trứng (phóng noãn).
- Thông thường, quá trình rụng trứng sẽ xảy ra vào khoảng ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt với chu kỳ 28 ngày.
- Nếu chu kỳ từ 28 - 32 ngày thì thời điểm rụng trứng thường vào khoảng ngày thứ 10 đến ngày thứ 19.
- Với chu kỳ 35 ngày, trứng sẽ thường rụng vào ngày thứ 21 của chu kỳ.
Thời điểm rụng trứng sẽ khác biệt với từng người
3Thời gian rụng trứng kéo dài bao lâu?
Thời gian rụng trứng chỉ diễn ra trong một khoảng thời gian ngắn, sau đó trứng sẽ từ từ di chuyển và tồn tại trong ống dẫn trứng trong 12 - 24 giờ để chờ tinh trùng đến thụ tinh. Thời gian tinh trùng tồn tại trong đường sinh dục nữ là khoảng 5 ngày với điều kiện thuận lợi.
Do đó, nếu trứng và tinh trùng gặp nhau trong thời điểm này thì quá trình thụ tinh có thể diễn ra, tạo thuận lợi cho việc thực hiện dự định có con của các cặp đôi.
Mỗi chu kỳ thường có một nang noãn (trứng) trưởng thành, phát triển và rụng khỏi buồng trứng. Tuy vậy, có những người có thể rụng 2, thậm chí 3 trứng hay nhiều hơn nữa trong một chu kỳ kinh.
Trứng sau khi rụng thường tồn tại từ 12 - 24 giờ
4Dấu hiệu rụng trứng
Sự thay đổi nhiệt độ cơ thể
Nhiệt độ cơ thể thường được duy trì hằng định trong khoảng 36,8 - 37,3 độ C. Tuy nhiên, khi gần đến ngày rụng trứng, thân nhiệt của người phụ nữ có thể giảm nhẹ, sau đó tăng lên khoảng 0,5 - 1 độ C so với bình thường vào sau ngày rụng trứng.
Do đó, bạn có thể theo dõi sự thay đổi của thân nhiệt trong khoảng thời gian từ giữa chu kỳ kinh nguyệt để xác định thời điểm rụng trứng.
Bạn nữ nên theo dõi vài chu kỳ để lập biểu đồ chính xác, khoảng 2 - 3 ngày trước khi nhiệt độ đạt đỉnh sẽ là thời điểm trứng rụng, dễ thụ thai nhất. Một số loại đồng hồ thông minh thế hệ mới cũng hỗ trợ xác định ngày rụng trứng dựa trên nguyên lý này.
Sự thay đổi nhiệt độ cơ thể là dấu hiệu rụng trứng
Thay đổi dịch nhầy cổ tử cung
Vào gần ngày rụng trứng, nồng độ hormone estrogen tăng cao khiến chất nhầy cổ tử cung trở nên trong suốt và loãng hơn bình thường. Đây là hiện tượng sinh lý của cơ thể giúp tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng bơi vào bên trong đường sinh dục nữ và tham gia quá trình thụ tinh.
Bạn có thể dùng 2 ngón tay kéo dài dịch nhầy này ở âm đạo, nếu nó có độ dính, trong, ẩm ướt và co giãn như lòng trắng trứng thì nhiều khả năng bạn đang trong giai đoạn rụng trứng.
Thay đổi dịch nhầy cổ tử cung là một dấu hiệu của sự rụng trứng
Các giác quan nhạy cảm hơn
Cơ thể phụ nữ trong thời điểm rụng trứng và nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt thường nhạy cảm về khứu giác cũng như vị giác hơn so với giai đoạn đầu chu kỳ. Do đó, tại thời điểm rụng trứng, phụ nữ thường dễ bị thu hút và kích thích bởi mùi pheromone androstenone của nam giới và thường xuyên có ham muốn tình dục.
Cảm giác ham muốn tăng lên trong thời gian rụng trứng
Đau tức ngực
Do thay đổi đột ngột hormone sinh dục nữ estrogen và progesteron tại thời điểm trước và sau rụng trứng nên phụ nữ sẽ gặp phải hiện tượng ngực căng cứng, to hơn và đau tức ở đầu vú. Đa số phụ nữ đau tức ngực ngay sau khi rụng trứng, tuy nhiên, một số chị em có thể gặp tình trạng này ngay trước thời điểm trứng rụng.
Cơn đau, sưng đầu ngực thường tiếp diễn cho tới khi bắt đầu lại chu kỳ kinh nguyệt. Tình trạng này thường không ảnh hưởng đến sức khỏe của chị em phụ nữ. Nếu khó chịu, bạn có thể mặc áo rộng, massage ngực hoặc chườm nóng - lạnh để thoải mái hơn.
Đau tức ngực có thể xuất hiện khi rụng trứng
Đau bụng dưới và vùng chậu
Một vài người có thể xác định được thời điểm rụng trứng thông qua biểu hiện đau tức vùng bụng dưới, cơn đau thường âm ỉ, lệch về bên buồng trứng có phóng noãn.
Ngoài ra, có thể kèm theo các triệu chứng khác như nôn, buồn nôn, đầy hơi, chướng bụng, chuột rút hoặc chảy máu số lượng ít ở âm đạo.
Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ tự hết sau một vài giờ mà không phải sử dụng bất kỳ loại thuốc nào. Nếu đau bụng dữ dội, kéo dài thì bạn nên đến khám bác sĩ để loại trừ các bệnh phụ khoa khác như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung hoặc u nang buồng trứng,...
Đau bụng dưới và vùng chậu có thể gặp trong thời gian rụng trứng
Xuất hiện đốm máu
Tại thời điểm rụng trứng, bạn cũng có thể phát hiện một vài đốm máu màu nâu nhạt hoặc đỏ sẫm trên quần trong, đây là hiện tượng sinh lý bình thường. Đó là do các tế bào nang bảo vệ xung quanh trứng được vỡ ra sau khi rụng trứng để trứng chuẩn bị cho quá trình thụ tinh.
Nếu thấy âm đạo chảy máu màu đỏ tươi, chảy nhiều hoặc kèm theo đau rát, ngứa ngáy thì nên đến khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị sớm vì đó có thể là biểu hiện của bệnh lý.
Xuất hiện đốm máu trong thời gian rụng trứng
Tăng ham muốn tình dục
Lượng hormone estrogen tăng cao vào thời điểm rụng trứng có thể khiến người phụ nữ tăng ham muốn tình dục. Việc này sẽ giúp cho tăng nhu cầu gần gũi với đối phương, tạo hưng phấn,... giúp quá trình thụ tinh thuận lợi hơn.
Thông thường ham muốn tình dục tăng kéo dài trong khoảng 6 ngày, trùng với giai đoạn sản xuất hormone LH, khi hormone này đạt đỉnh thì ham muốn cũng lớn nhất.
Thời gian rụng trứng khiến tăng ham muốn tình dục
Cổ tử cung mở rộng
Cổ tử cung trong thời điểm rụng trứng cũng có sự biến đổi để tạo ra điều kiện thuận lợi cho tinh trùng tồn tại và di chuyển vào bên trong. Cổ tử cung khi đó sẽ nằm ở vị trí cao hơn, mềm và được mở rộng hơn so với bình thường.
Tuy nhiên, sự thay đổi này khá khó để nhận biết. Nếu muốn kiểm tra sự thay đổi cổ tử cung, bạn có thể thực hiện như sau: đứng ở vị trí giống như khi đặt tampon, đặt 1 chân lên cao rồi dùng ngón tay đưa vào âm đạo. Nếu trong thời gian trứng rụng, bạn sẽ cảm nhận được cổ tử cung mềm hơn, giống như da vùng chóp mũi.
Cổ tử cung mở rộng trong thời gian rụng trứng
Buồn nôn và nhức đầu
Buồn nôn và nhức đầu là tác dụng phụ thường gặp khi có sự thay đổi đột ngột hormone sinh dục nữ progesterone và estrogen vào thời điểm rụng trứng. Thông thường, triệu chứng này sẽ tự biến mất từ sau vài giờ đến 1 ngày sau khi rụng trứng.
Nhức đầu có thể gặp trong thời gian rụng trứng
5Các phương pháp xác định ngày rụng trứng
Theo dõi nhiệt độ cơ thể
Dựa vào sự biến đổi thân nhiệt của phụ nữ trong giai đoạn rụng trứng, bạn có thể sử dụng nhiệt kế để theo dõi nhiệt độ, bắt đầu từ ngày thứ 10 - 12 của chu kỳ kinh nguyệt, sau đó ghi chép lại.
Tuy nhiên, cách làm này sẽ chính xác hơn nếu bạn theo dõi trong vài chu kỳ để tìm ra sự quy luật thay đổi của chính cơ thể bạn.
Theo dõi nhiệt độ cơ thể để xác định thời gian rụng trứng
Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt
Phương pháp này thường áp dụng với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Bạn nên lập ra biểu đồ kinh nguyệt, xác định thời gian của kỳ kinh bằng cách ghi lại ngày đầu tiên hành kinh của hai chu kì liên tiếp.
Thời điểm rụng trứng thường diễn ra trước chu kỳ kinh nguyệt sau khoảng 14 ngày và kèm theo các dấu hiệu nhận biết trứng rụng ở trên.
Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt cũng là cách xác định thời gian rụng trứng
Dùng que thử rụng trứng
Que thử rụng trứng hoạt động dựa trên việc phát hiện nồng độ hormone luteinizing (LH) có trong nước tiểu. Thông thường sau khi hormone LH đạt đỉnh từ 10 - 12 giờ thì quá trình rụng trứng sẽ diễn ra. Bạn cần sử dụng que thử rụng trứng như sau:
- Đựng nước tiểu ra cốc nhỏ và nhúng que thử rụng trứng vào nước tiểu.
- Nếu màu que thử trùng với màu có trong hướng dẫn sử dụng của que (thường là 2 vạch) có nghĩa là sự rụng trứng sẽ diễn ra trong 24 - 48 giờ tiếp theo.
Thời điểm tốt nhất để sử dụng que thử rụng trứng là ngày thứ 14 - 15 của chu kỳ kinh nguyệt 28 ngày và thử trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 20 giờ tối (khung giờ vàng là từ 14h00 - 14h30) để nồng độ LH trong nước tiểu là chính xác nhất.
Để xác định chính xác số que thử rụng trứng cần mua và những ngày cần thử, bạn có thể áp dụng cách tính sau:
- Trường hợp chu kỳ kinh nguyệt đều: tiến hành thử liên tục trong vòng 5 ngày (trước và sau ngày ngày nghi ngờ rụng trứng 2 ngày). Mỗi ngày thử 01 lần vào cùng thời điểm đã chọn.
Ví dụ: Chu kỳ kinh nguyệt của bạn là 27 ngày, thì ngày nghi ngờ rụng trứng là ngày thứ 13 của chu kỳ (27 - 14 = 13), ngày thử que là ngày thứ 11 đến ngày thứ 15 của chu kỳ kinh nguyệt.
- Trường hợp chu kỳ kinh nguyệt không đều: tiến hành thử liên tục trong khoảng trước ngày nghi ngờ rụng trứng của chu kỳ kinh nguyệt ngắn nhất là 02 ngày đến sau ngày nghi ngờ rụng trứng của chu kỳ kinh nguyệt dài nhất là 02 ngày (các chu kỳ kinh nguyệt được xem xét trong 5 tháng gần nhất).
Ví dụ: Trong vòng 5 tháng gần đây, lần có chu kỳ kinh nguyệt ngắn nhất là 25 ngày và dài nhất là 32 ngày thì thời điểm nghi ngờ rụng trứng cho chu kỳ kinh nguyệt đợt này trong khoảng từ ngày thứ 11 (25 - 14 = 11) đến ngày thứ 18 (32 - 14 = 18). Vậy sẽ thử que từ ngày thứ 09 (11 - 02 = 09) đến ngày thứ 20 (18 + 02 = 20) của chu kỳ kinh nguyệt.
Dùng que thử rụng trứng để xác định chính xác thời gian
6Làm gì để tăng tỉ lệ thụ thai thành công trong giai đoạn trứng rụng?
Để giúp gia tăng tỷ lệ thụ thai thành công, bạn có thể áp dụng nhiều biện pháp, từ việc lựa chọn thời điểm quan hệ, tăng cường thể lực hoặc thay đổi chế độ ăn uống. Cụ thể như:
- Xác định được chính xác khoảng thời gian rụng trứng sau đó quan hệ trước và sau, từ 1 - 2 ngày sẽ làm tăng khả năng trứng gặp tinh trùng, tăng tỷ lệ thụ thai.
- Duy trì cân nặng ở mức trung bình, thường chỉ số khối cơ thể BMI dưới 25 kg/m2 để giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện chức năng trứng, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt.
- Chế độ ăn uống đa dạng lành mạnh, đầy đủ các chất, nhất là vitamin A, vitamin C, acid folic (vitamin B9), sắt và omega - 3,... giúp ổn định hormone sinh dục nữ, duy trì quá trình rụng trứng.
- Giảm sử dụng quá nhiều cafein, kiêng rượu bia và thuốc lá.
- Nếu bạn lớn hơn 35 tuổi và mong muốn mang thai thì cần được thăm khám kỹ càng cũng như tư vấn di truyền từ bác sĩ chuyên khoa để tăng khả năng thụ thai và tránh các dị tật bẩm sinh cho thai nhi.
Chế độ ăn uống đa dạng lành mạnh sẽ tăng tỉ lệ thụ thai thành công trong giai đoạn trứng rụng
Nhà thuốc An Khang hi vọng bài viết trên sẽ giúp bạn nhận biết được dấu hiệu và thời gian của quá trình rụng trứng chính xác nhất. Hãy chia sẻ bài viết đến bạn bè và người thân của bạn nhé!
Nguồn: Mayo Clinic, The Bump.
