Khu du lịch văn hóa, sinh thái cụm Đray Sáp - Gia Long có diện tích khoảng 1.500 ha, trong đó có thác Đray Sáp (hay D’ray sap), thác Gia Long, suối tiên, hồ tắm tiên và hang núi lửa Chub lưk thuộc xã Đắk Sôr, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông, cách thành phố Buôn Ma Thuột chừng 30km về hướng Nam. Đến với khu du lịch sinh thái được xem là niềm tự hào của Tây Nguyên này, du khách sẽ được tận hưởng không khí trong lành, mát mẻ của núi rừng, thiên nhiên hoang sơ tuyệt đẹp với những truyền thuyết đầy ly kỳ, hấp dẫn.
HUYỀN THOẠI VỀ DÒNG THÁC
Theo tiếng Êđê, Đray Sap có nghĩa là thác khói (dray: thác, sap: khói), bởi dòng nước từ trên cao đổ xuống thung lũng tạo thành một khối bụi nước lớn bay là là như màn sương khói. Thác Đray Sáp gắn với một truyền thuyết mà người dân địa phương kể lại rằng: Xưa kia, nơi đây là vùng rừng núi hoang vu, huyền bí. Một hôm, có vợ chồng trẻ người Êđê đến đây hái rau, đào củ kiếm sống, nhưng không may người chồng bị bệnh nặng. Người vợ trẻ tên là Hmi đi vào tận rừng sâu tìm lá cây làm thuốc chữa trị cho chồng. Tuy nhiên, bệnh tình của chồng ngày càng nặng hơn. Hmi đã cắn ngón tay hút máu của mình mớm cho chồng nhưng không thắng được định mệnh. Người chồng yêu quý đã trút hơi thở cuối cùng trên cánh tay nàng. Thương tiếc chồng, Hmi khóc ròng rã nhiều ngày, đêm. Tiếng khóc của nàng vang rất xa, len lỏi khắp núi rừng làm cho chim muông không muốn đi ăn, cây cối không muốn đâm chồi nở hoa. Tiếng khóc của nàng vang vọng đến trời xanh, tới giàng. Thương tiếc cho mối tình nơi trần thế, giàng đã tạo ra dòng thác này tượng trưng cho nước mắt của nàng Hmi tuôn chảy, đồng thời để tạc vào thiên nhiên khắc ghi đức hạnh của người phụ nữ này.
Cùng trong khu du lịch thác Đray Sáp - Gia Long, thác Gia Long gắn liền với tên vị vua triều Nguyễn, bởi khi xưa, vua Gia Long đã đến nơi đây để thưởng ngoạn khung cảnh thiên nhiên nên thơ này. Dòng thác Gia Long không quá lớn, nhưng nước ở đây có màu xanh ngọc bích rất đặc trưng. Điểm nổi bật của khu vực thác Gia Long đó là hồ tắm tiên. Theo truyền thuyết, đây chính là nơi vua Gia Long cùng các cung tần mỹ nữ tới tắm. Nước của hồ bắt nguồn từ các khe đá chảy ra, vì vậy có rất nhiều khoáng chất oxít bạc có lợi cho sức khỏe, là nơi thích hợp cho du khách nghỉ dưỡng.
KHU DU LỊCH SINH THÁI HẤP DẪN
Khu du lịch văn hóa, sinh thái cụm Đray Sáp nằm trên địa bàn xã Đắk Sôr, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông cách thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 25km Nếu tham quan vào mùa mưa, du khách sẽ cảm nhận được trọn vẹn sự hùng vĩ của những thác nước lớn đổ ầm ầm tung bọt trắng xóa. Mùa khô nước cạn và trong hơn, tham quan vào khoảng tháng 4-5, du khách sẽ ngỡ ngàng bởi bạt ngàn hoa rừng đua sắc thắm. Từng đàn bướm, ong dập dờn khắp nơi tìm hoa lấy mật tạo nên khung cảnh vô cùng đặc biệt. Từ trên các bãi đá, du khách có thể chụp những tấm hình lưu niệm xung quanh thác nước, hoặc bước lên cầu treo, phóng tầm mắt ra xa, du khách có thể quan sát được không gian rộng với dòng suối uốn lượn hai bên dãy núi điệp trùng.
Năm 1991, thác Đray Sáp được công nhận danh thắng cấp quốc gia theo Quyết định số 1371/QĐ-BVHTT của Bộ Văn hóa, Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).
