Viễn Thông A - Anh cả của ngành bán lẻ thiết bị di động giờ ra sao?

Deal Street Asia: Vingroup đang cân nhắc đầu tư vào Viễn Thông A Viễn Thông A đang tìm nhà đầu tư góp vốn

Thành lập năm 1997 khi thị trường điện máy và các thiết bị di động còn sơ khai, Viễn Thông A là một trong những doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực mua bán, sửa chữa máy tính, điện thoại di động, sản phẩm kim khí, điện máy thiết bị văn phòng…

Viễn Thông A từng là nguồn cảm hứng cho các doanh nghiệp sinh sau đẻ muộn như Thế giới Di động phải nhìn vào mà làm mục tiêu phấn đấu, nhưng đến nay quy mô của những đàn em như đã vượt trội hơn rất nhiều.

Năm 2003, vốn điều lệ của Viễn Thông A chỉ vỏn vẹn 750 triệu đồng, đến 2010 Công ty tăng vốn lên 35 tỷ và lần lượt lên 65 tỷ đồng rồi trên 80 tỷ đồng vào năm 2012 (bằng việc phát hành riêng lẻ 1,5 triệu cổ phiếu cho cổ đông lớn). Hiện tại, thông tin từ cổng thông tin đăng ký doanh nghiệp cho biết vốn điều lệ của Viễn Thông A đạt 263 tỷ đồng.

Quá trình tăng vốn của Viễn Thông A cũng cho thấy cơ cấu cổ đông có nhiều xáo trộn. Tháng 9/2011, các cổ đông lớn là ông Huỳnh Việt Thương và bà Hoàng Ngọc Vy - Tổng Giám đốc chuyển nhượng một phần vốn cho Công ty TDmobile (Nhật Bản) - công ty con của Toyota.

Đến đầu tháng 6/2013, ông Huỳnh Việt Thương trở thành Chủ tịch HĐQT Viễn Thông A. HĐQT còn có 2 thành viên Nhật Bản đến từ TDmobile là ông Suzuki Yasuyoki và ông Ikami Koji.

Thời điểm đó cho thấy, bà Hoàng Ngọc Vy là cổ đông lớn nhất nắm 30,45% vốn; ông Huỳnh Việt Thương nắm 24,43% vốn; bà Nguyễn Thị Mai nắm 10%; ông Huỳnh Việt Anh nắm 5%. Cổ đông Nhật Bản TDmobile sở hữu 30% vốn điều lệ.

Trong lần thay đổi thông tin doanh nghiệp lần gần nhất, bà Hoàng Ngọc Vy không còn là Tổng Giám đốc công ty, thay vào đó Chủ tịch Huỳnh Việt Thương kiêm nhiệm chức vụ điều hành này.

Hệ thống cửa hàng phủ sóng toàn quốc

Theo định hướng ban đầu, Viễn Thông A mong muốn phát triển chuỗi cửa hàng rộng khắp toàn quốc trong lĩnh vực bán lẻ thiết bị di động và cung cấp giá trị gia tăng kèm theo, gồm sửa chữa, bảo hành điện thoại di động… vốn là mô hình Thế giới Di động hay FPT Retail đang theo đuổi hiện nay.

Thống tin trên website Viễn Thông A cho biết, công ty có 193 siêu thị phủ sóng hầu hết tỉnh thành. Trong đó tập trung chủ yếu tại miền Nam với TP HCM và Bình Dương có số lượng lớn nhất. Trải dần phía Bắc, mật độ các cửa hàng thưa thớt hơn, tại thủ đô Hà Nội hiện chỉ có 2 cửa hàng của Viễn Thông A đang hoạt động. Nhưng tìm kiếm tại Hà Giang, Lai Châu, Sơn La, Cao Bằng… những tỉnh vùng sâu vùng xa, vẫn có hình bóng của Viễn Thông A. Đứng đầu các chi nhánh là ông Huỳnh Việt Anh - Phó Tổng giám đốc công ty.

Chuỗi cửa hàng Viễn Thông A tại miền Bắc Chuỗi cửa hàng Viễn Thông A tại miền Nam, tập trung tại TP HCM

Trung thành với mô hình Shop in Shop

Nói đến chuỗi cửa hàng Viễn Thông A, không thể bỏ qua mô hình “shop on shop” (cửa hàng nằm trong cửa hàng) mà doanh nghiệp này áp dụng gần 10 năm nay. Ở TP HCM, có thể dễ dàng bắt gặp cửa hàng Viễn Thông A trong các siêu thị như Big C, Lotte hay Coopmart… Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động thì khá mờ nhạt.

Tháng 9/2016, Thế giới Di động tuyên bố rút 22 cửa hàng khỏi Big C Việt Nam, mô hình hoạt động tương đồng với của Viễn Thông A. Ông Nguyễn Đức Tài - Chủ tịch MWG cho biết doanh số 22 cửa hàng nói trên thấp hơn khá nhiều so với mặt bằng chuỗi cửa hàng bên ngoài của công ty. Mô hình gặp nhiều hạn chế như việc đối tượng khách hàng tiếp cận không phù hợp khiến Thế giới Di động nhanh chóng phải dẹp bỏ, tuy nhiên phía Viễn Thông A vẫn đang duy trì.

Năm 2012, Viễn Thông A đạt tổng doanh thu trên 2.400 tỷ đồng, giá vốn hàng bán chiếm tỷ trọng cao, cộng thêm chi phí hoat động và trả nợ lãi vay khiến kết quả lỗ gần 14 tỷ đồng. Công ty cho biết, nguyên nhân thua lỗ do điều kiện thị trường không thuận lợi.

Viễn Thông A sắp bị thâu tóm?

Cách đây nửa năm, trang Dealstreet Asia đăng tải thông tin về việc một ông lớn đa ngành đang niêm yết có sở hữu công ty con bán về bán lẻ điện tử đang cân nhắc đầu tư vào Viễn Thông A. Tuy nhiên ngay sau đó, Tổng giám đốc Viễn Thông A thời điểm này là bà Hoàng Ngọc Vy khẳng định với báo giới thông tin trên không đúng sự thật.

Cách đây vài ngày, báo chí cũng đưa tin có vẻ như thương vụ này sắp hoàn thành. Nguồn tin giấu tên cho biết, nhân viên của Viễn Thông A đã được thông báo về thương vụ, một số bộ phần đã bắt đầu sáp nhập dù ngày bàn giao chính thức sẽ diễn ra vào tháng 8.

Đầu tháng 6, ông lớn này công bố kế hoạch triển khai sản xuất các thiết bị điện tử, khởi đầu là điện thoại thông minh và công nghệ AI, đồng thời thành lập công ty con vốn điều lệ 3.000 tỷ đồng nhằm phục vụ cho tham vọng này.

Thương vụ Viễn Thông A, nếu như tin đồn mua bán trở thành hiện thực, đây có thể là kênh hỗ trợ đắc lực bên cạnh hệ sinh thái có sẵn của ông lớn nêu trên trong việc phân phối các sản phẩm công nghệ trong tương lai, trước mắt là điện thoại thông minh.