Gluxit có nhiều vai trò quan trọng trong các sinh vật sống và việc duy trì sự cân bằng hợp lý của gluxit là điều cần thiết để có sức khỏe tối ưu. Bằng cách kết hợp thực phẩm giàu gluxit vào chế độ ăn uống và theo dõi lượng đường trong máu, bạn có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể và tăng cường sức khỏe một cách hiệu quả nhất.
Gluxit là gì? Vai trò của gluxit
Gluxit, còn được gọi là carbohydrate, là nhóm chất bao gồm đường, tinh bột, và chất xơ, đóng vai trò là nguồn năng lượng chính cho cơ thể thông qua việc tiêu thụ thực phẩm giàu carbohydrate như gạo. Trong khẩu phần ăn hàng ngày, gluxit cung cấp khoảng 55-60% tổng năng lượng, đóng góp quan trọng vào việc duy trì hoạt động sống cơ bản của cơ thể.
Gluxit được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm chúng ta ăn, bao gồm trái cây, rau và ngũ cốc. Nó cung cấp tới 70% năng lượng trong khẩu phần ăn hàng ngày của chúng ta.
Gluxit giữ nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể sống, bao gồm lưu trữ và vận chuyển năng lượng, đồng thời đóng vai trò là thành phần cấu trúc trong tế bào và mô.
Đối với con người, vai trò chính của gluxit là tạo ra năng lượng. Khi chúng ta tiêu thụ gluxit, nó sẽ được chuyển đổi thành năng lượng được sử dụng bởi các tế bào và cơ quan của chúng ta. Hơn một nửa năng lượng trong chế độ ăn uống của chúng ta được cung cấp bởi gluxit và 1g gluxit khi đốt cháy trong cơ thể sẽ cho 4 kcal. Gan chịu trách nhiệm tổng hợp glucoza thành glycogen, được lưu trữ trong cơ và gan để sử dụng trong tương lai.
Nhưng điều gì xảy ra với lượng gluxit dư thừa không được sử dụng ngay lập tức để tạo năng lượng? Nó được chuyển đổi thành glycogen và một phần thành chất béo, được lưu trữ ở một mức độ nhất định. Tuy nhiên, ăn quá nhiều gluxit có thể dẫn đến béo phì và các vấn đề sức khỏe khác.
Duy trì sự cân bằng hợp lý của gluxit trong cơ thể là điều quan trọng để có sức khỏe tối ưu. Cơ thể có quá trình phân hủy gluxit để tạo năng lượng, tuy nhiên mức gluxit trong máu nên được duy trì trong khoảng 80 - 120 mg. Ăn đủ carbohydrate có thể giúp giảm phân hủy protein đến mức tối thiểu, trong khi cung cấp không đủ gluxit có thể dẫn đến tăng phân hủy protein, đặc biệt là khi làm việc nặng nhọc.
Gluxit có trong thực phẩm nào?
Gluxit hay chất bột đường là một chất dinh dưỡng quan trọng mà cơ thể chúng ta cần để tạo năng lượng. Tuy nhiên, không phải tất cả gluxit đều được tạo ra như nhau. Biết được gluxit có trong thực phẩm nào sẽ giúp bạn đưa ra những lựa chọn sáng suốt về chế độ ăn uống và cải thiện sức khỏe của mình.
Dưới đây là các nhóm thực phẩm khác nhau và các loại thực phẩm cụ thể có chứa gluxit:
Nhóm ngũ cốc
Nhóm này giàu chất bột đường và cung cấp chất xơ, khoáng chất, vitamin cần thiết cho cơ thể khỏe mạnh. Ví dụ về các loại thực phẩm giàu gluxit trong nhóm ngũ cốc bao gồm gạo lứt, gạo tẻ, yến mạch, bột mì nguyên chất, mì khô và bún. Những thực phẩm này chứa khoảng 340 kcal và 75 gam glucid trên 100 gam.
Nhóm rau củ quả
Nhóm này đa dạng, chủ yếu cung cấp vitamin, chất xơ và khoáng chất. Rau và trái cây mỗi đơn vị cung cấp khoảng 80 gam chất bột đường, trong đó có 2 gam đạm, 4 gam gluxit, 25 kcal. Người bình thường cần khoảng 300 - 400 gam đường bột hoặc 4 - 5 đơn vị rau, quả cùng với 20 gam gluxit.
Nhóm trái cây
Nhóm này cũng rất đa dạng, cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ, chủ yếu ở dạng đường fructoza. Mỗi đơn vị trái cây chứa khoảng 80 gam chất bột đường, trong đó có 1 gam chất đạm, 8 gam chất gluxit, tổng cộng là 35 kcal.
Nhóm thực phẩm ngọt
Nhóm thực phẩm này cung cấp gluxit có phần độc hại cho sức khỏe do có chỉ số đường huyết cao. Một số thực phẩm cụ thể trong nhóm này bao gồm đường trắng, đường nâu, mật ong, xi-rô ngô, sữa đặc có đường, mứt, xi-rô cây thích, mật đường và thạch. Tương đương với 100 gam các loại thực phẩm này sẽ chứa khoảng 340 - 400 kcal.
Sữa và các sản phẩm từ sữa
Ngay cả sữa tươi không đường cũng chứa ít nhất 4 gam gluxit, trong khi sữa có đường chứa khoảng 8 gam gluxit. Các sản phẩm sữa được bán trên thị trường, ngay cả khi được dán nhãn không đường, vẫn sẽ chứa một lượng đường nhất định.
Như vậy, bài viết đã giúp bạn hiểu được gluxit là chất gì, vai trò ra sao cũng như gluxit có trong thực phẩm nào để xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học. Hãy nhớ rằng, việc kết hợp một lượng cân bằng gluxit từ các nhóm thực phẩm khác nhau vào chế độ ăn uống có thể giúp bạn duy trì cân nặng khỏe mạnh và cải thiện sức khỏe tổng thể. Luôn chọn trái cây và rau quả tươi thay vì đóng hộp, đồng thời hạn chế ăn đồ ngọt và đồ uống có đường thì bạn mới có thể sống một cuộc sống lành mạnh hơn.
Xem thêm:
- 7 loại thực phẩm giúp làm dài mi thần kỳ
- Những thực phẩm giàu nước nào cần ưu tiên bổ sung?
Phúc Khang
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
