Sưng nướu răng (lợi) là triệu chứng phổ biến của bệnh nướu răng. Người bệnh đau nướu, viêm nướu do nhiều nguyên nhân gây ra như nhiễm trùng, thay đổi nội tiết tố và thiếu hụt vitamin. Nướu bị sưng có thể là tình trạng tạm thời hoặc vĩnh viễn. Vậy sưng nướu răng (lợi) là gì? Bệnh có triệu chứng như thế nào? Nguyên nhân gây sưng nướu răng do đâu? Bài viết dưới đây, bác sĩ Vũ Thành Đạt, chuyên khoa Răng Hàm Mặt, BVĐK Tâm Anh TPHCM giải đáp chi tiết về tình trạng sưng nướu răng và đưa ra một số cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
Triệu chứng sưng nướu răng là gì?
Các triệu chứng sưng nướu răng, gồm:
- Nướu sưng tấy có màu đỏ tía hoặc đỏ sẫm.
- Nướu sưng phồng, nhô cao hơn bình thường.
- Nướu nhạy cảm hơn, cảm thấy đau khi ăn, nhai hoặc chạm.
- Thường chảy máu chân răng.
- Hôi miệng dai dẳng.
- Tụt nướu. (1)
Nếu triệu chứng sưng nướu răng trở nên nghiêm trọng hoặc kéo dài hơn 2 tuần, người bệnh hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt để được khám, điều trị kịp thời và ngừa biến chứng nặng như viêm nha chu, áp xe răng.

Nguyên nhân sưng nướu răng là gì?
Nguyên nhân gây sưng nướu răng thường do các bệnh về răng miệng, bao gồm:
- Áp xe răng.
- Viêm nướu. (2)
- Viêm nha chu.
- Viêm nướu hoại tử lở loét.
- Hàm giả không khít sát.
- Sâu răng.
- Răng nhiễm trùng.
- Gãy chân răng.
- Răng mọc không đúng vị trí.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ bị sưng lợi
Các yếu tố làm tăng nguy cơ sưng lợi, bao gồm:
- Chải răng quá mạnh.
- Dị vật mắc trong nướu như xương, vảy cá thức ăn,…
- Ăn thức ăn quá cứng, dẻo liên tục.
- Lấy cao răng không đúng cách.
- Điều trị chỉnh nha không đúng cách.
- Tác dụng phụ của thuốc.
- Nhiễm trùng virus như Herpes hoặc HIV.
- Nhiễm nấm như bệnh tưa miệng.
- Thiếu vitamin B.
- Thiếu vitamin C hoặc bệnh Scorbut. (3)
- Bệnh đái tháo đường nếu không điều trị.
- Hút thuốc, dùng sản phẩm chứa Nicotin.
- Thay đổi loại kem đánh răng mới.
- Thay đổi nội tiết tố ở tuổi dậy thì, mang thai và mãn kinh.
- Ung thư máu (chẳng hạn như bệnh bạch cầu).

Các vị trí sưng nướu răng thường gặp
Người bệnh có thể sưng bất kỳ vùng nướu nào trong khoang miệng. Một số vị trí sưng nướu răng thường gặp, bao gồm:
- Sưng vùng nướu quanh chân răng: Chân răng tiếp xúc với lợi đều có thể sưng nếu không được loại bỏ mảng bám và vệ sinh răng miệng đúng cách.
- Sưng nướu xung quanh răng cửa: Vị trí này thường sưng nướu răng do mảng bám và vi khuẩn tích tụ nhiều trong quá trình ăn uống. Vi khuẩn tích tụ lâu dần sẽ sản sinh axit gây đau nướu răng.
- Sưng nướu răng nằm trong cùng của hàm dưới và hàm trên: Vị trí này thường chịu tác động mạnh khi nhai trúng thức ăn cứng gây xước và viêm nhiễm.
- Sưng nướu răng khôn: Khi răng khôn mọc sẽ khiến lợi sưng, xương hàm đau nhức. Ngoài ra, răng khôn nằm ở vị trí cuối cùng trong hàm nên bàn chải thường khó tiếp cận để vệ sinh sạch. Vì vậy, điều này tạo cơ hội cho vi khuẩn tấn công làm lợi sưng mủ và viêm nhiễm.
Chẩn đoán sưng nướu răng
Nếu bạn nhận thấy nướu răng có dấu hiệu sưng, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt để được kiểm tra các tình trạng như:
- Nướu răng bị chảy máu.
- Dấu hiệu nhiễm trùng như nướu đỏ và sưng tấy.
- Răng lung lay.
- Tụt nướu.
Sau khi khám, bác sĩ nghi người bệnh sưng nướu răng sẽ tiến hành chụp X-quang để kiểm tra bệnh có gây ảnh hưởng đến xương hàm bên dưới chưa.
Sưng nướu răng có nguy hiểm không?
Sưng nướu nguy hiểm, gây ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai, chân răng lung lay, có thể gây mất răng nếu không được điều trị kịp thời. Nếu bạn chỉ nhận thấy sưng quanh một chiếc răng, đó có thể là một nguyên nhân đơn giản như thức ăn mắc kẹt trong nướu của bạn. Nói chung, loại viêm này sẽ biến mất sau khi bạn chải răng và dùng chỉ nha khoa để loại bỏ dị vật.
Nhưng trong một số trường hợp, sưng quanh một chiếc răng có thể là dấu hiệu bạn bị áp xe răng. Có hai loại áp xe răng:
- Áp xe quanh chóp: Điều này xảy ra khi nhiễm trùng lan tới tủy răng của bạn. Nhiễm trùng có thể lan xuống chân răng và xương xung quanh, dẫn đến sưng nướu. Một số người còn bị sưng hàm nghiêm trọng.
- Áp xe nha chu: Loại áp xe này là một túi mủ (nhiễm trùng) xung quanh răng của bạn. Nó trông giống như một quả bóng màu đỏ đang đẩy qua nướu của bạn. Nó xảy ra tình trạng viêm nướu tiến triển sang viêm nha chu, gây phá các mô và xương nâng đỡ quanh răng của bạn.
Cả hai loại áp xe đều có thể xảy ra xung quanh một chiếc răng. Nhưng nếu không được điều trị, chúng có thể lan sang các răng khác và thậm chí các khu vực khác trên cơ thể, bao gồm cả máu. Nếu nhiễm trùng đến máu có thể đe dọa đến tính mạng.
Hơn nữa, bệnh có thể dẫn đến một số biến chứng về bệnh răng miệng khác như:
- Viêm tủy xương hàm: Bệnh này khá nguy hiểm có thể gây gãy xương hàm, biến dạng xương hàm,…
- U nang răng: Xuất hiện khối sưng dưới chân răng dẫn đến nhiễm trùng và chảy máu răng.
- Viêm xoang hàm: Người bệnh thường đau nhức răng từng cơn, nóng, sốt, sưng má dai dẳng, không thuyên giảm.
Vì vậy, khi bị sưng nướu răng, người bệnh hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt để được khám và điều trị đúng cách, ngăn các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
Cách giảm sưng nướu răng tại nhà
Khi nướu sưng kéo dài hơn 2 tuần, người bệnh cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt để được khám và điều trị. Trong quá trình sắp xếp lịch khám, người bệnh có thể thực hiện một số cách sau để giảm sưng nướu răng tại nhà, bao gồm:
- Chải răng 2 lần/ngày.
- Dùng chỉ nha khoa thường xuyên.
- Súc miệng với nước muối ấm.
- Chườm túi nước đá để giảm sưng và viêm.
- Giữ chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh, tránh đồ ngọt và caffein.
- Dùng sản phẩm chứa benzocaine giảm đau dạng bôi hoặc dung dịch súc miệng.
- Khám răng định kỳ 6 tháng/lần.

Biện pháp điều trị sưng nướu răng hiệu quả, dứt điểm
Điều trị sưng nướu răng hiệu quả, dứt điểm bằng một số cách, gồm:
- Thuốc kháng sinh.
- Chải răng và dùng chỉ nha khoa vệ sinh kẽ răng.
- Cạo vôi răng và xử lý mặt chân răng.
- Phẫu thuật nha chu.
Đôi khi, người bệnh có thể áp xe răng nếu chỉ sưng nướu quanh một chiếc răng. Trường hợp này, bác sĩ sẽ điều trị tủy, điều trị nha chu hoặc nhổ răng người bệnh. Nếu người bệnh sưng nướu nhưng không mắc bệnh nướu răng, bác sĩ cần thực hiện một số xét nghiệm để kiểm tra người bệnh gặp một số bệnh tiềm ẩn khác như nhiễm trùng, đái tháo đường, thiếu vitamin,… Sau khi bác sĩ chuyên khoa Răng Hàm Mặt xác định được nguyên nhân gây bệnh, người bệnh cần đề xuất phương pháp điều trị thích hợp.
Sưng nướu răng có tự hết không?
Có, một số trường hợp vết sưng tấy có thể tự thuyên giảm. Khi nướu người bệnh sưng do mảnh thức ăn mắc kẹt trong nướu, tình trạng sưng tấy này sẽ biến mất sau khi người bệnh lấy mảnh thức ăn ra khỏi nướu. Tuy nhiên, khi sưng nướu răng do bệnh răng miệng gây ra. Người bệnh cần điều trị bệnh nướu răng càng sớm càng hiệu quả cao.
Nếu các yếu tố khác gây sưng nướu, bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị thích hợp. Nhưng điều trị cụ thể phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản.
Cách phòng ngừa sưng nướu răng
Việc chải răng và dùng chỉ nha khoa đúng cách sẽ khó khăn hơn khi bạn niềng răng. Nếu không đánh răng và dùng chỉ nha khoa đầy đủ, mảng bám răng sẽ tích tụ xung quanh mắc cài và dây cung, dẫn đến nướu đỏ, sưng và chảy máu.
Để tránh tình trạng này, hãy vệ sinh răng thường xuyên và dùng chỉ nha khoa mỗi ngày. Bạn cũng có thể hỏi nha sĩ về các đề xuất sản phẩm như tăm nha khoa, chỉ nha khoa và bàn chải kẽ răng.
Nướu răng bị sưng: Khi nào cần gặp nha sĩ?
Nếu bạn thấy nướu răng bị sưng kéo dài 2-3 tuần, hãy đến gặp bác sĩ điều trị kịp thời có thể ngăn ngừa vấn đề trở nên tồi tệ hơn. Nếu bạn đau dữ dội mà không đỡ hơn khi dùng thuốc, hãy tìm kiếm sự chăm sóc nha khoa ngay.
Chuyên khoa Răng Hàm Mặt, BVĐK Tâm Anh hội tụ đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, dịch vụ tận tâm sẽ giúp chẩn đoán và đưa ra liệu trình điều trị phù hợp với tình trạng người bệnh.
Sưng nướu răng là dấu hiệu cảnh báo có điều gì đó không ổn trong cơ thể bạn. Bệnh nướu răng là nguyên nhân phổ biến nhất. Nhưng nướu bị viêm cũng có thể chỉ ra các tình trạng sức khỏe khác, như tiểu đường, thay đổi hormone và thiếu hụt vitamin. Thông qua bài viết này, mong rằng bạn biết được tình trạng răng, nếu bị sưng nướu kéo dài hơn hai tuần, hãy đến gặp bác sĩ để được khám, tìm ra nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.