Uống sữa đậu nành ngày càng trở nên phổ biến trong chế độ ăn uống của nhiều người. Nhưng liệu nó có thực sự tốt cho sức khỏe hay không? Cùng tìm hiểu những tác dụng tuyệt vời của sữa đậu nành qua bài viết sau đây.
1Tác dụng của sữa đậu nành
Tốt cho hệ tim mạch
Cholesterol LDL cao là một yếu tố rủi ro cho bệnh tim và việc tiêu thụ sữa đậu nành có thể giúp giảm lượng cholesterol LDL (cholesterol xấu) mà không làm giảm cholesterol HDL (cholesterol tốt). Ngoài ra, sữa đậu nành chứa một lượng dồi dào kali - khoáng chất có liên quan chặt chẽ đối với việc duy trì huyết áp thấp và nhịp tim đều đặn. [2]
Uống sữa đậu nành có thể giúp giảm lượng cholesterol "xấu"
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Sữa đậu nành có thể tốt cho bệnh nhân đái tháo đường vì hàm lượng carbohydrate ít hơn và hàm lượng protein cao hơn trong sữa đậu nành có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu. [3]
Sữa đậu nành có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu
Chống viêm
Sữa đậu nành chứa các hợp chất gọi là isoflavones có khả năng giảm viêm, giảm sự tổng hợp và phát huy tác dụng của một số cytokines viêm. [4]
Isoflavones trong đậu nành có khả năng giảm viêm
Hỗ trợ giảm cân
Sữa đậu nành không phải là thực phẩm thần kỳ giúp giảm cân, nhưng nó có thể là một phần của chế độ ăn kiêng lành mạnh nếu được sử dụng đúng cách. So với sữa bò đầy đủ chất béo, sữa đậu nành thường có ít calo hơn.
Hơn nữa, sữa đậu nành có chứa protein đậu nành, một loại protein thực vật có giá trị sinh học cao nhất, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn, hỗ trợ cơ bắp và có thể tăng cường quá trình đốt cháy calo.
Sữa đậu nành có thể hỗ trợ giảm cân
Phục hồi, phát triển cơ bắp
Protein đậu nành là một protein đầy đủ, nghĩa là nó cung cấp tất cả các axit amin cần thiết mà cơ thể không thể tự sản xuất. Các axit amin này rất quan trọng cho việc phục hồi và phát triển cơ bắp. [5]
Đậu nành cung cấp các axit amin cần thiết cho quá trình phục hồi và phát triển cơ bắp
Tăng cường chức năng não bộ
Sữa đậu nành là nguồn phong phú của axit béo omega-3, một loại chất béo tốt cho sức khỏe mà cơ thể chúng ta không thể tự sản xuất. Việc tiêu thụ axit béo omega-3 có thể giảm thiểu rủi ro bị chứng mất trí nhớ và bệnh Alzheimer.
Sữa đậu nành có tác dụng tăng cường chức năng não bộ
Giảm các triệu chứng tiền mãn kinh
Sữa đậu nành chứa isoflavone, một chất hóa học được biết đến với tên gọi phytoestrogen. Chất này khi tương tác trong cơ thể hoạt động tương tự như một loại estrogen hoạt tính yếu. Do đó, việc tiêu thụ sữa đậu nành cùng với các sản phẩm đậu nành có thể hỗ trợ giảm thiểu các triệu chứng tiền mãn kinh, ví dụ như cảm giác bốc hỏa.
Uống sữa đậu nành có thể hỗ trợ giảm thiểu các triệu chứng tiền mãn kinh
Hỗ trợ ngăn ngừa loãng xương
Isoflavone trong sữa đậu nành có thể giúp gia tăng hàm lượng canxi trong xương. Thêm vào đó, sữa đậu nành với nguồn protein dồi dào cũng có thể hỗ trợ sức khỏe xương.
Sữa đậu nành với nguồn protein dồi dào có thể hỗ trợ sức khỏe xương
Hỗ trợ ngăn ngừa ung thư
Isoflavone trong đậu nành có khả năng tác động lên chu kỳ tế bào và kích hoạt quá trình chết của tế bào. Một số nghiên cứu cho thấy sữa đậu nành có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư như tiền liệt tuyến, vú, dạ dày, phổi và ruột kết. [6]
Isoflavone trong đậu nành có khả năng tác động lên chu kỳ tế bào
Cải thiện các vấn đề về da
Đậu nành và sản phẩm từ đậu nành có nhiều tác động tích cực đối với sức khỏe da, bao gồm khả năng chống lão hóa, tăng cường độ đàn hồi, giảm nám và sạm da, giảm triệu chứng mụn, bảo vệ da khỏi tác động của tia UV, và giúp duy trì độ ẩm cho da.
Đậu nành có nhiều tác động tích cực đối với sức khỏe da
Cải thiện sức khỏe tinh thần
Sữa đậu nành chứa một phức hợp vitamin B6 và các vitamin B có khả năng thúc đẩy sự cải thiện tâm trạng. Hơn nữa, sữa đậu nành cũng cung cấp magie dồi dào, giúp kích thích sự sản xuất hormone serotonin trong cơ thể, có tác dụng làm giảm triệu chứng trầm cảm và cải thiện tâm trạng.
Sữa đậu nành có khả năng thúc đẩy sự cải thiện tâm trạng
Tốt cho tóc
Sữa đậu nành khi kết hợp với một chế độ ăn giàu protein, có tác động tích cực đối với sức khỏe tóc. Nó có thể kích thích mọc tóc mạnh mẽ hơn và giúp tạo hình tóc đẹp hơn.
Sữa đậu nành có tác động tích cực đối với sức khỏe tóc
2Uống nhiều sữa đậu nành có tốt không?
Uống nhiều sữa đậu nành có thể có lợi cho một số người, nhưng cũng cần cân nhắc và không nên tiêu thụ quá mức do có thể dẫn đến những vấn đề về tiêu hóa như khó tiêu, đầy hơi, và tiêu chảy.
Điều này xảy ra do một số chất dinh dưỡng trong sữa đậu nành không được hấp thụ hoàn toàn, gây ảnh hưởng không tốt đến quá trình tiêu hóa. Vì vậy, đối với người lớn, không nên tiêu thụ sữa đậu nành quá 500ml/ngày.
Uống nhiều sữa đậu nành có thể gây khó tiêu, đầy hơi và tiêu chảy
3Lưu ý khi uống sữa đậu nành
Nên uống bao nhiêu sữa đậu nành mỗi ngày?
Theo hướng dẫn của Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ (AICR), việc tiêu thụ đậu nành nên ở mức vừa phải, bao gồm một đến hai phần thực phẩm làm từ đậu nành mỗi ngày, như sữa đậu nành, đậu nành edamame, hạt đậu nành và đậu hũ. [7]
Chỉ nên tiêu thụ một đến hai phần thực phẩm làm từ đậu nành mỗi ngày
Ai không nên uống nhiều sữa đậu nành?
Có một số nhóm người nên lưu ý và hạn chế tiêu thụ quá nhiều đậu nành vì có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe:
- Người có vấn đề về tiêu hóa: Sữa đậu nành có tính lạnh và có thể gây khó tiêu, ợ hơi và tiêu chảy, đặc biệt đối với những người có chức năng tiêu hóa yếu.
- Người bị viêm dạ dày: Sữa đậu nành có thể kích thích tăng tiết axit dịch vị, gây ra những vấn đề cho người bị viêm dạ dày.
- Người bị bệnh gout: Đậu nành giàu purin, một chất liên quan đến bệnh gout, nên người bệnh gout nên hạn chế tiêu thụ đậu nành.
- Bệnh nhân suy thận: Đậu nành chứa nhiều chất đạm, có thể tăng gánh nặng cho thận, vì vậy bệnh nhân suy thận cần hạn chế tiêu thụ.
- Người đang hồi phục sau phẫu thuật hoặc ốm đau: Sự suy yếu của hệ miễn dịch và chức năng tiêu hóa có thể làm cho sữa đậu nành trở nên khó tiêu thụ và gây ra các triệu chứng không mong muốn.
- Người cao tuổi: Chức năng thận của người cao tuổi thường yếu, và việc tiêu thụ đậu nành có thể làm gia tăng gánh nặng cho thận.
- Người có vấn đề về tuyến giáp: Các sản phẩm từ đậu nành có thể cản trở cơ thể hấp thụ các loại thuốc có tác động trên tuyến giáp, vì vậy người có vấn đề về tuyến giáp nên hạn chế tiêu thụ và đợi ít nhất bốn giờ trước khi dùng thuốc.
Người có chức năng tiêu hóa kém không nên tiêu thụ quá nhiều đậu nành
Lưu ý khi uống sữa đậu nành
Để tận dụng tối ưu sữa đậu nành mà vẫn đảm bảo cung cấp dinh dưỡng và không gây ảnh hưởng tiêu cực đối với sức khỏe, có một số điều bạn nên tuân theo:
- Đun sôi kỹ trước khi uống: Đậu nành chưa đun sôi chứa các chất như chất ức chế men trypsinogen, saponin và các hợp chất không tốt khác.
- Kết hợp với tinh bột: Để tăng khả năng hấp thụ dưỡng chất, bạn có thể uống sữa đậu nành cùng với các thực phẩm chứa tinh bột.
- Hạn chế lượng tiêu thụ: Đối với người lớn, nên hạn chế tiêu thụ sữa đậu nành dưới mức 500ml/ngày để tránh tác động tiêu cực.
- Không sử dụng với thuốc: Không nên sử dụng sữa đậu nành để uống thuốc để tránh tương tác không mong muốn.
- Tránh để lâu và không đảm bảo vệ sinh: Không nên để sữa đậu nành trong bình giữ nhiệt trong thời gian dài vì nhiệt độ ấm là môi trường phát triển của vi khuẩn.
Không nên sử dụng sữa đậu nành để uống thuốc
Những thực phẩm không nên kết hợp với sữa đậu nành
Sữa đậu nành có thể tương tác không mong muốn với một số thực phẩm. Dưới đây là một số thực phẩm mà nên hạn chế kết hợp với sữa đậu nành:
- Đường: Đường chứa nhiều axit hữu cơ có thể kết hợp với protein và canxi trong đậu nành, làm mất đi một số dưỡng chất và giảm sự hấp thu của cơ thể.
- Trứng: Đậu nành và lòng trắng trứng chứa protein khác nhau, việc kết hợp chúng có thể làm mất đi một số giá trị dinh dưỡng.
- Rau chân vịt và hành lá: Sự kết hợp đậu nành với rau chân vịt và hành lá có thể tạo ra các hợp chất không mong muốn và ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi và dinh dưỡng của cơ thể.
- Mật ong: Sự kết hợp giữa sữa đậu nành và mật ong có thể có tác động xấu đến tai và mắt của bạn. Cụ thể, nó có thể dẫn đến rối loạn thính giác và sự giảm thị lực.
Không nên kết hợp sữa đậu nành và mật ong
4Giải đáp thắc mắc khi uống sữa đậu nành
Uống sữa đậu nành có gây ung thư vú không?
Trong thời gian gần đây, đậu nành đã bị đánh đồng với nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú, và điều này đã gây ra một quan niệm sai lầm phổ biến. Quan niệm này dựa trên các nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng khi loài gặm nhấm tiêu thụ isoflavone ở liều cao, chúng có khả năng phát triển ung thư vú cao hơn.
Tuy nhiên, theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, những nghiên cứu này có thể không đáng tin cậy vì sự khác biệt giữa loài gặm nhấm và con người trong việc chế biến đậu nành, cũng như lượng isoflavone mà con người tiêu thụ từ thực phẩm không thể so sánh với liều cao như loài gặm nhấm.
Không có bằng chứng cho thấy uống sữa đậu nành có thể gây ung thư vú
Nam giới uống sữa đậu nành có gây vô sinh không?
Hiện tại, không có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy việc uống sữa đậu nành gây vô sinh ở nam giới. [8]. Ngược lại, isoflavone trong đậu nành có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Nam giới uống sữa đậu nành không gây vô sinh
Uống sữa đậu nành có giúp tăng chiều cao không?
Sữa đậu nành có chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như protein, canxi và vitamin D, mà đều có vai trò quan trọng trong sự phát triển và duy trì sức khỏe xương.
Tuy nhiên, tăng chiều cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, dinh dưỡng, và quá trình phát triển cá nhân. Sữa đậu nành có thể giúp cung cấp các dưỡng chất này, nhưng nó không phải là yếu tố duy nhất quyết định chiều cao của bạn. [9]
Sữa đậu nành có chứa nhiều dưỡng chất quan trọng cho sự phát triển và duy trì sức khỏe xương
Sữa đậu nành là một thực phẩm có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, bao gồm cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm triệu chứng mãn kinh, và có thể giúp phòng ngừa một số loại bệnh ung thư. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của sữa đậu nành, cần duy trì một chế độ ăn cân đối và hợp lý.